Conferentie Wetenschap & Technologie

In de regio’s Noord-Holland en Flevoland vinden er op basisscholen mooie, vernieuwende en innovatieve Wetenschap & Technologie projecten plaats. Op woensdagmiddag 5 april maakt u tijdens de EWT-conferentie in NEMO Science Museum kennis met deze projecten. Hoor van scholen en EWT-partners hoe zij W&T projecten hebben vormgegeven, ontdek wat EWT-partners voor u kunnen betekenen en zet W&T in op uw eigen school!

Programma

13.00 – 13.30 uur Inloop met koffie/thee met wat lekkers
13.30 – 14.30 uur Welkom en lezing Symen van der Zee
14.30 – 15.30 uur Workshopronde 1
15.30 – 15.45 uur Pauze
15.45 – 16.45 uur Workshopronde 2
16.45 – 17.45 uur Borrel met hapjes

Lezing

Kinderen zijn onderzoekers in de dop. Ze zijn nieuwsgierig, willen weten hoe het zit en gaan in hun spel te werk als echte wetenschappers. Of we het onderzoekend vermogen van kinderen voldoende stimuleren in het onderwijs, is echter de vraag. Daar komt bij dat leerlingen er soms nogal bijzondere ideeën op nahouden over wetenschap en techniek. Er wordt specifiek ingegaan op het (stimuleren van het) onderzoekend en ontwerpend vermogen van kinderen, de integratie van W&T met andere vakken en de rol van de leerkracht daarbij.

Symen van der Zee is lector 'Wetenschap & Techniek in het onderwijs'. Zijn onderzoek richt zich met name op de professionalisering van (aanstaande) leraren op dit terrein en de integratie van wetenschap en techniek met taal en rekenen. Onderzoekend en ontwerpend leren is hierin een steeds terugkomend thema, evenals de effecten van geïntegreerd onderwijs.

Workshops en werksessies

Na de opening starten er twee rondes waarin scholen en EWT-partners hun projecten presenteren. U kunt kiezen uit verschillende sessies per ronde. Een lastige keus, want de sessies hebben interessante onderwerpen; van confettikanonnen en stofzuigers tot het inzetten van taal om het denken en redeneren van leerlingen bij W&T activiteiten te bevorderen.

Door wie

De conferentie wordt georganiseerd door het Expertisecentrum Wetenschap & Technologie Noord-Holland / Flevoland en haar partners NEMO Science Museum, iPabo, UvA, VU, OBD Noordwest, HvA-Pabo, Maakonderwijs, Windesheim Flevoland, Inholland, Wetenschapsknooppunt Amsterdam en Platform Bèta Techniek.

Datum & locatie

Wanneer: Woensdag 5 april 2017
Waar: NEMO Science Museum te Amsterdam
Voor wie: Bestuurders, schoolleiders, techniekcoördinatoren en leerkrachten uit het basisonderwijs Noord-Holland en Flevoland
Kosten: Er zijn geen kosten aan verbonden
Aanmelden: De inschrijving is gesloten

Sessies

U kunt een keuze maken uit onderstaande sessies. Er zijn Workshops voor leerkrachten en er zijn Werksessies voor directies en bestuurders, aangeduid met 'Directies'.

 

Ronde 1:

A. Exploreon (Leerkrachten)
vrij

Op basisschool OBS de Meerpaal in Anna Paulowna wordt in samenwerking met Hogeschool iPabo en NEMO een Exploreon ontwikkeld, een rijke leeromgeving waarin onderzoekend en ontwerpend leren de didactische uitgangspunten zijn. In dit project waarin leerkrachten, directie, iPabo en NEMO samenwerken, wordt onderzocht hoe een Exploreon in groep 3 en 4 van OBS De Meerpaal kan bijdragen aan het op een natuurlijke manier verweven van onderzoekend en ontdekkend leren met het reguliere curriculum.

Verzorgd door: Hogeschool iPabo/NEMO/ De Meerpaal              

Jenny Schrumpf/Inka de Pijper/ Marianne Stroomer

B. Stichting Sirius en zijn missie: in 2020 W&T op alle scholen (Directies)
vrij

Al sinds 2013 organiseert Stichting Sirius i.s.m. de pabo HvA, verschillende W&T-activiteiten voor alle leerkrachten van de Sirius-scholen. Het doel: in 2020 maakt W&T structureel onderdeel uit van het curriculum van de 14 Sirius-scholen. We zijn trots op het resultaat tot nu toe, maar het blijft een spannende zoektocht.  Tijdens deze bijeenkomst bespreken we alle keuzes die wij hebben gemaakt (do's and dont's). De volgende onderwerpen zullen aan bod komen: 21st century skills, talentontwikkeling, vakoverstijgend, verandermanagement, urban education, draagvlak, zelfvertrouwen, houding, vaardigheden, kennis, Kleuterlabs, onderzoekslabs, inspiratietheetjes, OOL-trainingen, post-HBO opleiding.

Verzorgd door: Stichting Sirius/HvA, Melina Fleurke

C. Juf is jarig! [Maar niet technisch] (Leerkrachten)
vrij

Karen Beers leerkracht van groep 7/8, laat je in deze workshop zien en ervaren hoe je, zonder dat je zelf technisch bent, kinderen kunt uitdagen tot het maken van technische ontwerpen. Dit leidde al tot confettikanonnen en stofzuigers waardoor het verjaardagsfeest van juf een topfeest werd! Nanette Wagenaar van OBD Noordwest benoemt welke leerkrachtvaardigheden dit project tot een succes maakten.

Verzorgd door: OBD Noordwest, Nanette Wagenaar

D. Wetenschapsknooppunten geven richting aan W&T (Directies)
vrij

Tijdens deze workshop voor de schoolleiding onderzoeken we de uitdagingen waar het onderwijs voor komt te staan na 2020 als Wetenschap en Techniek een duidelijke plek moeten krijgen binnen de school. De koers moet in de komende jaren bepaald gaan worden. Het Wetenschapsknooppunt helpt je mede richting geven.

Verzorgd door: Wetenschapsknooppunt, Bart Groeneveld

E. BreinPlein! in de klas: lesmateriaal en leermiddelen voor het stimuleren van vaardigheden (Leerkrachten)
vrij

BreinPlein! introduceert nieuwe leermiddelen die in de klas gebruikt kunnen worden voor het stimuleren van de nieuwsgierigheid, ontdekkend leren, logisch denken & redeneren en W&T. Het bestaat uit puzzels, denktaken en bouwmaterialen die eenvoudig via internet te verkrijgen zijn. Deze zijn laagdrempelig en goed te gebruiken in de klas. In deze workshop voor leerkrachten wordt het ‘waarom’ van het werken met dergelijk denk-stimulerend materiaal uitgelegd en ook het ‘hoe’. Bovendien krijgen leraren ‘hands on experience’: ze worden zelf uitgedaagd om te ontdekken wat het materiaal doet. Naast het basispakket van BreinPlein! (een set van twee koffers met materiaal) is er nu ook een aanvullend pakket met nieuwe uitdagende materialen.

Verzorgd door: Centrum Brein & Leren, Vrije Universiteit Amsterdam, Marleen van Tetering, Bianca Koomen, Mathilde van Gerwen en J. Jolles

F. Enthousiast dichterbij 2032 (Directies)
vrij

De nadruk in de ontwikkeling in het basisonderwijs ligt op dit moment sterk op de implementatie van W&T in het bestaande curriculum. En terecht, want 2020 is niet meer ver weg. 

Tegelijkertijd is er het eindrapport 2032 waarin vakkenintegratie naar voren komt als een van de speerpunten voor toekomstig onderwijs.

De twee speerpunten hebben veel overlap en zijn ook ideaal om te combineren. De combinatie met taal en rekenen komt al vaker naar voren. Echter vakkenintegratie biedt veel meer mogelijkheden met wereldoriënterende vakken en de kunstvakken.  

Waarom niet alvast nadenken over mogelijke verbreding van het curriculum met de W&T didactiek als basis?

Verzorgd door: Hogeschool Inholland, Ingeborg Jansen en Heidi van Cuijk

Ronde 2:

A. Taal en W&T, een prima combinatie (Directies)
vrij

Deze werksessie gaat over het combineren van taalontwikkeling en Wetenschap en Technologie in de klas. In een professionele leergemeenschap van leerkrachten en onderzoekers is gekeken hoe je een taalgerichte W&T-activiteit kunt voorbereiden en uitvoeren. Hiervoor is de lesmethode Maakkunde als uitgangspunt gebruikt. (Maakkunde is een hands-on lesmethode, gericht op wetenschap en technologie, met nascholing voor schoolteams op het gebied van ontwerpend én onderzoekend leren.) 

In deze werksessie, laten we zien hoe je taal kunt inzetten om het denken en redeneren van leerlingen bij W&T activiteiten te bevorderen en hoe leerkrachten zich dit eigen hebben gemaakt. Ook bespreken we hoe dit taalgericht W&T-onderwijs op scholen duurzaam ingezet kan worden.

Verzorgd door: Hogeschool iPabo/NEMO    

Anna Hotze/Katja van der Geer

B. Zo simpel kan het zijn: meteen aan de thee met W&T (Leerkrachten)
vrij

Al sinds 2013 worden er bij Stichting Sirius, i.s.m. pabo HvA, inspiratietheetjes en -bijeenkomsten georganiseerd voor alle leerkrachten. Deze bijeenkomsten gaan over het verrijken van de leeromgeving, wetenschap en technologie en de onderzoekende houding van leerkrachten en kinderen. De leerkrachten van Stichting Sirius zeggen het volgende over de bijeenkomsten: 'inspirerend, leuk, leerzaam en praktisch toepasbaar'. Tijdens deze workshop gaat de pabo W&T-docent samen met een techniekcoördinator van een school, één van de meest succesvolle inspiratiebijeenkomsten geven, zodat je morgen gelijk aan de slag kunt met W&T in je klas.

Verzorgd door: Stichting Sirius/HvA, Tom van Eijck   

C. Het eerlijke verhaal over 3D-printen in het basisonderwijs (Directies)
vrij

Vanuit de 3D Makers Zone in Haarlem startten Het ABC en Assembl3d drie jaar geleden Maakonderwijs. Het inbedden in bestaande methodes, een lesprogramma, support en hardware en software zijn onderdeel van het geheel.

Dit schooljaar zijn 14 scholen in de regio Haarlem aan de slag gegaan met MaakOnderwijs, waarvan 8 van schoolbestuur Jong Leren. Jong Leren heeft er stevig op in gezet. Het bestuur ziet ICT als voorwaarde voor innovatief onderwijs en wil niet dat het project MaakOnderwijs op zichzelf blijft staan. Het bestuur heeft als ambitie dat over 5 jaar 20% van de scholen ver gevorderd is wat betreft ICT en innovatief onderwijs en faciliteert en stimuleert haar scholen om dat te bereiken.

3D-printen is best lastig, zeker in het basisonderwijs. Tijdens de workshop blikken we terug op gemaakte keuzes, aanpak en opbrengsten. Wat kan 3D-printing betekenen voor leerlingen en leerkrachten? Hoe hou je het vuurtje lopend? Hoe kan gezamenlijke sturing zorgen voor succesvolle versnelling van innovatief onderwijs?

Verzorgd door: Het ABC, Lisette Neijzen en Heleen Bouwmans

D. Techniekonderwijs als vliegwiel voor begrijpend lezen (Leerkrachten)
vrij

Veel basisscholen worstelen zowel met techniekonderwijs als met begrijpend lezen. In Lelystad hebben twee basisscholen (Het Mozaïek en Ichthus) de gewone lessen in begrijpend lezen een half jaar vervangen door onderzoekend en ontwerpend leren met wetenschap en technologie. Met goed resultaat: onderzoek wijst uit dat de leerlingen die hebben meegedaan met het techniekonderwijs het even goed doen op begrijpend-leestoetsen als leerlingen van controlescholen die het gebruikelijke begrijpend-leesonderwijs hebben gekregen. En zowel leerlingen als leraren vinden techniekonderwijs veel leuker! Deze sessie onthult hoe je als leraar dit onderwijs ontwerpt en begeleid, en hoe praten over je waarnemingen en ervaringen een ‘vliegwiel’ kan worden voor de ontwikkeling van leesbegrip bij leerlingen.

Verzorgd door: Windesheim Flevoland, Hanno van Keulen

E. BreinPlein! Wat iedere schoolleider moet weten over de implementatie van een onderwijsinnovatie project (Directies)
vrij

Leerlingen kunnen zich snel verder ontwikkelen op het gebied van W&T wanneer zij al wat vaardigheden hebben in het ruimtelijk denken, logisch redeneren en in het leggen van verbanden. Bovenal is het goed voor W&T wanneer de leerling nieuwsgierig is, wil ontdekken en volhardend is in het zoeken naar de oplossing van een probleem. Het onderwijsinnovatieproject BreinPlein! is daarvoor ontwikkeld. In deze workshop wordt aan de hand van praktijkervaringen met BreinPlein! getoond wat er op school nodig is om onderwijsinnovatieprojecten op het gebied van W&T succesvol te implementeren. En: hoe je er als directie voor kunt zorgen dat leerkrachten aan de slag gaan met het project en gemotiveerd blijven. Aan de hand van ervaringen met tientallen scholen die de afgelopen jaren met BreinPlein! hebben gewerkt bespreken wij de sterke punten maar ook valkuilen bij het implementeren van onderwijsinnovaties gericht op W&T.

Verzorgd door: Centrum Brein & Leren, Vrije Universiteit Amsterdam, Marleen van Tetering, Bianca Koomen, Mathilde van Gerwen en J. Jolles

F. Met pannenkoeken sneller naar 2032 (Leerkrachten)
vrij

Willen jullie pannenkoeken of de groeicyclus van de plant? Voor kinderen is de keuze snel gemaakt. Toch is het mogelijk om met behulp van pannenkoeken bakken die groeicyclus te bespreken. Betekenisvol vakoverstijgend onderwijs noemen we dit. Het is makkelijker te bedenken dan je vermoedt en maakt het onderwijs niet alleen boeiender (en effectiever) voor de leerling, maar ook voor jezelf.

In deze workshop gaan we hiermee aan de slag. Je eigen creativiteit aan het werk om tot vakkenintegratie te komen. 

Het integreren van W&T onderwijs in het curriculum vereist creativiteit van de leerkracht. Net als het vakgeïntegreerd onderwijs ontwikkelen dat in het eindrapport onderwijsadvies 2032 genoemd wordt. Het ontwikkelen van creativiteit bij kinderen gaat vanzelfsprekender als je je als leerkracht ook creatief ontwikkelt. 

Win/win dus.

Verzorgd door: Hogeschool Inholland, Ingeborg Jansen en Heidi van Cuijk