Het Techniek Toernooi: zoveel kinderen, zoveel talenten
‘De energie ben jij! Naar rechts, naar links, naar boven, naar onder. De energie ben jij!’ Een groep in knalgele T-shirts geklede studenten opent het Techniek Toernooi met een korte grappige act, waarmee sprankelende energie wordt uitgebeeld. Daarna stuiven de kinderen naar de lokalen van de iPabo voor hun eigen ‘act’. En zo gaat op dinsdagmiddag 19 maart voor de vijfde keer het Techniek Toernooi in Noord-Holland van start. Het thema is energie. Er zijn vier spannende opdrachten voor de verschillende groepen van de basisschool. Ik heb rondgekeken bij de kettingreactiewedstrijd voor de groepen 5 en 6. Er staan twaalf opgebouwde kettingreacties klaar. Het is een fantastisch gezicht! De reactiebanen zijn heel verschillend. Er zijn kortere en langere , sommige zijn voornamelijk opgebouwd uit blokken en dominostenen, anderen bevatten allerlei verschillende voorwerpen zoals een wip, een glijbaan, een autootje en een ballon. Er is ook een baan die hoog begint, handig. Aan de vormgeving is ook gedacht; er is een baan in het zilver en een baan met veel kleuren, poppetjes en bloemen. Gemaakt door een meidengroep, democratisch gekozen vertelt de juf! Ieder jaar treft me weer de prestatie die de kinderen leveren. Ze komen met originele en inventieve ‘bouwsels’, die enorm verrassend zijn! Wat een talenten aan onder andere creatief denken, oplossingen bedenken, zorgvuldig onderzoeken, iets goed in elkaar zetten en laten werken, vorm geven, en, niet te vergeten, samenwerken.
De jury loopt een ronde langs alle banen om een indruk te krijgen. Ik kijk mee met De Rank uit Julianadorp. In een gesprekje met de bouwers probeert de jury een indruk te krijgen van de manier van werken. ‘Eerst hebben we het gemaakt, toen getekend’, ‘Hebben jullie er lang aan gewerkt? En toen gingen jullie oefenen?’, ‘Hebben jullie ook dingen geprobeerd die niet lukten?’ In het verslag staat een schematische werktekening met rode en zwarte stift. De volgende onderdelen worden onderscheiden: 1 = grote knikkerbaan, 2 = kleine knikkerbaan, 3 = 2x een bal, 4 = dominostenen 50 x en 5 = iets uit groep 3. Een duidelijk ontwerp, én talent voor modelmatig weergeven en verbeelden. Dan gaat het gebeuren. De studente die de wedstrijd leidt, kondigt aan: ‘Jongens en meisjes, ik heb twee professoren bij me. Zijn jullie er klaar voor? We gaan beginnen!’ Iedereen komt om de baan heen staan en één van de kinderen vertelt hoe de baan werkt. Dát is talent voor verwoorden en presenteren.
De Wegwijzer uit Schagen heeft een baan ontworpen waar twee kettingreacties tegelijkertijd plaats vinden. De ideeën van alle kinderen zijn er in verwerkt, aldus de begeleider. Daar zijn ze wel even mee bezig geweest! En dat is precies de bedoeling. Het zijn geen kant en klare activiteiten, geen gesloten opdrachten, nee het zijn uitdagingen! De klas kan door een serie lessen waarin de kinderen verkennen, uitproberen, logisch denken, overleggen en bijstellen te weten komen wat het beste werkt. In dit geval: een kettingreactie met zoveel mogelijk ‘acties’. Het spannendste onderdeel is dit jaar bij de kleuters, die een parachute maken. In de grote gymzaal staat een schaarhefplatform en een stoere studente neemt de kinderen mee omhoog. Vanaf grote hoogte laten de kinderen hun parachute met duplopoppetje zo voorzichtig mogelijk los. Dat is nog een hele kunst!
De verslagen laten zien hoe goed er gewerkt is en hoe leerrijk het hele proces is. In het verslag van De Tra uit Uithoorn zie ik bijvoorbeeld een woord& beeld-spin over de vraag ‘Hoe kan een mens vliegen?’, tekeningen, ideeën van de kinderen over zwaartekracht en luchtweerstand en foto’s van de onderzoekjes op het schoolplein. Er is ook een combinatie met taal gemaakt, met gestempelde woorden zoals ‘de paaraasjuut’. In het verslag van de Nautilus uit Amsterdam lees ik: ‘We hebben parachutes vergeleken. Er was een parachute van stof, eentje van plastic en eentje van bubbeltjesplastic. Die van bubbeltjesplastic zweefde het beste’.
Echt onderzoek dus , door kleuters. Daar gaat het om, leren onderzoeken en ontwerpen. En tegelijkertijd ervaring opdoen met natuurkundige principes. Het Techniek Toernooi vindt jaarlijks plaats op de Hogeschool iPabo in Alkmaar. Kijkt u vooral op de site www.techniektoernooi.nl, regio Noord-Holland. Klik op Filmpjes en bekijk de eerste clip van de Paulusschool, die een goed beeld geeft van de vele talenten die aangesproken worden. Ook te vinden op de site: Uitdagingen en lesbrieven. Een geweldige bron van leerzame lessenseries! Zoals de organisatie zelf zegt: ‘Maak er naar hartenlust gebruik van als u techniekonderwijs belangrijk vindt’.
Edith Louman
e.louman@ipabo.nl
